Ο Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου του 1901 στο Αιτωλικό. Το 1910 εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένειά του στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε ως καθηγητής στο Ελληνικόν Εκπαιδευτήριον Δ.Ν.Μακρή, το οποίο πέρασε το 1938 στην ιδιοκτησία του. Στα ελληνικά γράμματα εμφανίστηκε πολύ νέος και η παρουσία του ήταν πληθωρική, αφού καταπιάστηκε με όλα τα είδη της λογοτεχνίας. Έγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, δοκίμια, ταξιδιωτικά και κριτικά κείμενα, μελέτες και άρθρα. Συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά (Μούσα, Νέα Γράμματα, Νέα Εστία, Νέα Ζωή, Γράμματα κ.λπ.) και υπήρξε βασικός συνεργάτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας του Πυρσού.
Διετέλεσε μέλος του Συμβουλίου της Εθνικής Πινακοθήκης, του Μορφωτικού Συλλόγου «Αθήναιον» και του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου. Δίδαξε επί μακρά σειρά ετών στο Διδασκαλείο της Μέσης Εκπαιδεύσεως. Στη μεταπολιτευτική υπηρεσιακή κυβέρνηση χρημάτισε υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών και διετέλεσε πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως. Τιμήθηκε με διάφορα βραβεία και για τη συνολική και μακρά προσφορά του στα ελληνικά γράμματα το 1976 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα έργα του, που γνώρισαν πολλές επανεκδόσεις, μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Πέθανε στην Αθήνα στις 17 Απριλίου 1982.
Προσωπική Συλλογή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου
H Σχολή μας φιλοξενεί μέρος της προσωπικής βιβλιοθήκης του Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Επισκεφθείτε το site των Εκδόσεων της Σχολής Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου:
https://ekdoseis-imp.gr/
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- Άγρας Τέλλος, «Οι ποιηταί της γενιάς μου: Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος», Ο Κύκλος 5, ετ.Β΄, 7/1933, σ.220.
- Αρτεμάκης Στ., Κριτική για το Αλληλογραφία · Μια ιστορία κ’ ένα σχόλιο , Ελεύθερος κόσμος, 7/2/1976.
- Βαρίκας Βάσος, «Ποιητικές συλλογές. Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου: Το παράθυρο του κόσμου», Συγγραφείς και κείμενα Α΄ (1961-1965), σ.40-42. Αθήνα, Ερμής, 1975 (πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Το Βήμα, 11/11/1962).
- Βαλέτας Γ., «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος», Καλλιτεχνικά Νέα, 31/7/1943, σ.6-7.
- Γιάκος Δημήτρης, Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος · Ο ποιητής, ο πεζογράφος, ο κριτικός. Αθήνα, 1951.
- Γιάκος Δημήτρης, «Ο Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος βιογραφούμενος και αυτοβιογραφούμενος», Μορφές της ελληνικής λογοτεχνίας, σ.188-232. Αθήνα, Φιλιππότης, 1982.
- Γιανναράς Χρήστος, Κριτική για τα Εφτά κοιμισμένα παιδιά), Σκαπάνη, 1/1961, σ.30-31.
- Δημάκης Μ., «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος · Ο ποιητής, ο πεζογράφος, ο κριτικός», Καινούρια Εποχή, Φθινόπωρο 1957, σ.72-78.
- Ζήρας Αλεξ., «Παναγιωτόπουλος Ι.Μ.», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
- Θρύλος Άλκης, Μορφές της πεζογραφίας. Αθήνα, Εστία, 1951.
- Καραντώνης Αντρέας, «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος», Φυσιογνωμίες· Τόμος δεύτερος, σ.504-534. Αθήνα, Παπαδήμας, 1977.
- Καρβέλης Τάκης, Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος: Ο ποιητής, ο πεζογράφος, ο κριτικός · Δεύτερη ανάγνωση. Αθήνα, Καστανιώτης, 1984.
- Κουλούρης Χρήστος, Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος · Η μορφή και το έργο. Αθήνα, 1959.
- Κούσουλας Λουκάς, «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος», Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939)Στ΄, σ.364-417. Αθήνα, Σοκόλης, 1993.
- Κριαράς Ε. (επιμέλεια), Αφιέρωμα στον Ι.Μ.Παναγιωτόπουλο. Αθήνα, Μαλλιάρης – Παιδεία, χ.χ.
- Μαλάνος Τίμος, «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου:Ο κύκλος των ζωδίων», Νέα Εστία52, ετ.ΚΣΤ΄, 1η/7/1952, αρ.600, σ.896-898.
- Μόσχος Ε.Ν., «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος, ο δοκιμιογράφος, ο κριτικός και η μάχη με την ενότητα», Μύρο και δάκρυ· Δοκίμια και μελετήματα, σ.209-239. Αθήνα, Ίκαρος, 1988.
- Μητσάκης Κάρολος, «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος», Νεοελληνική πεζογραφία· Η γενιά του ’30, σ.87-91. Αθήνα, Ελληνική Παιδεία, 1977.
- Νιάρχος Θανάσης Θ., «Πραγματογνωμοσύνη μιας εποχής», Συνομιλίες, σ.105. Αθήνα, Οι Εκδόσεις των Φίλων, 1976.
- Παναγιωτόπουλος Ι.Μ., Κωστής Παλαμάς. Αθήνα, Φέξης, 1962 (β΄ έκδοση).
- Παναρέτου Αννίτα Π., Εργογραφία-Βιβλιογραφία (1916-1982) Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου. Αθήνα, Σύλλογος Προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1990.
- Παναρέτου Αννίτα Π., Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος · Συνολική θεώρηση του έργου του. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1990.
- Παπακωνσταντίνου Δ., Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος · απόψεις του έργου του. Αθήνα, Δίφρος, 1960.
- Παπαστάμος Γ., Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος · αγωνία και μοναξιά. Αθήνα, Δίπτυχο, 1970.
- Πορφύριος [ = Γεωργουσόπουλος Κώστας], «Ο ταξιδιώτης», Τα Νέα, 5/5/1982.
- Σαχίνης Απόστολος, Αναζητήσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας στη μεταπολεμική εικοσαετία, σ.29-30. Αθήνα, Ίκαρος, 1945.
- Σαχίνης Απόστολος, Η σύγχρονη πεζογραφία μας, σ.88-91 και 135-142. Αθήνα, Εστία, 1983 (δ΄ έκδοση).
- Στεργιόπουλος Κώστας (επιμέλεια), «Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος», Η ελληνική ποίηση· Ανθολογία – Γραμματολογία· Η ανανεωμένη παράδοση, σ.394-400. Αθήνα, Σοκόλης, 1980.
- Χατζηαναγνώστου Τάκης, «Συνέντευξη με τον Ι.Μ.Π.», Συνεργασία52, 5-6/1974, σ.125.
- Χατζηφώτης Ι.Μ., «Παναγιωτόπουλος Ι.Μ.», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
Αφιερώματα περιοδικών
- Νέα Εστία 112, 15/11/1982, αρ.1329.
- Τετράδια Ευθύνης 8. Αθήνα, 1979.
- Νέα Σκέψη 8, 4/1970, αρ.85.
Διακρίσεις
- 1944 – Έπαθλο Παλαμά, μαζί με τον Γιώργο Σεφέρη
- 1956 – Πρώτο Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το μυθιστόρημα «Τα εφτά κοιμισμένα παιδιά»
- 1963 – Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας για το έργο του «Η Αφρική αφυπνίζεται»
- 1966 – Πρώτο Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου για τη έργο του «Ο Σύγχρονος Άνθρωπος»
- 1972 – Βραβείο Κώστας και Ελένη Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το έργο του «Οι Σκληροί Καιροί»
- 1974 – Αναγόρευσή του ως επίτιμου διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
